F – Boeiboek

faliekant
Met ie.

familie
We schrijven familie Ganzenvleugel en niet ‘de familie Ganzenheuvel’. Familie Ganzenheuvel houdt 85 koeien.

Fase I t/m V (Stage I, Tier 1)
Motoren worden ingedeeld in klassen als het gaat over uitlaatgasemissie. Die klassen heten Tier (Amerikaans), Stage (Europees) of Fase (NL). Wij gebruiken alleen Fase; dus Stage en Tier altijd vervangen door Fase (Let op: gebruik Romeinse cijfers: I, II, III, IV en V).
Fase I = Stage I = Tier 1, Fase II = Stage II = Tier 2, Fase IIIA = Stage IIIA = Tier 3, Fase IIIB = Stage IIIB = Tier 4 interim (4i) en Fase IV = Stage IV = Tier 4 final.

Fat filled-melkpoeder
We schrijven fat filled-melkpoeder met alleen een streepje tussen filled en melkpoeder. Fat filled-melkpoeder is mageremelkpoeder aangevuld met plantaardig vet, meestal palmolie.

Als de naam van een feest deel uitmaakt van een samenstelling en er geen feestdag bedoeld is, vervalt de hoofdletter. Voorbeelden: halloweenversiering, hemelvaartvakantie, kerstsfeer, palmpaasoptocht, sinterklaasgedicht en suikerfeestcadeautjes.
Ook afleidingen van feestdagen krijgen een kleine letter: hemelvaartachtig, kerstig.

feit, het feit dat
De wending het feit dat is lelijk en kan beter worden vermeden. Hetzelfde geldt voor uitdrukkingen als: vanwege het feit dat, ondanks het feit dat.

fiftyfifty
Zonder koppelteken.

fijn stof
De nieuwste editie van Van Dale (maart 2022) schrijft fijnstof als één woord met tot slot wel de vermelding (ook: fijn stof). Als twee woorden is dus niet fout, maar aangezien we Van Dale volgen, schrijven we voortaan fijnstof.
Fijnstof is een verzamelnaam voor schadelijke deeltjes in de lucht, bijvoorbeeld benzo[a]pyreen, metalen, roet, rubber (slijtage van banden), zand en zeezout. De Engelse term voor fijnstof is particulate matter (PM). Fijnstof is een van de veroorzakers van smog en van longproblemen bij mens en dier.

financieel, financiële
Alleen financiële met een trema.

Financieele Dagblad, Het
Met drie beginkapitalen, dubbel e en een e tot slot. Zonder trema. We schrijven doorgaans het FD.

fipronil-
Is een insecticide en geen merknaam, dus schrijven we fipronil met een kleine letter. In samenstellingen gebruiken we omwille van de leesbaarheid een koppelteken: fipronil-affaire, fipronil-ei.

firma
Alleen gebruiken als het bedrijf juridisch een firma is. Anders: bedrijf, onderneming, vennootschap etc.

Flevoland
In veel gevallen wordt foutief Flevopolder gebruikt om de provincie Flevoland aan te duiden. Worden de polders Zuidelijk en Oostelijk Flevoland bedoeld, dan is het beter (want duidelijker) om die gebieden bij hun juiste naam aan te duiden. Wordt de gehele provincie Flevoland (bestaande uit de polders Zuidelijk en Oostelijk Flevoland en de Noordoostpolder) bedoeld, dan gebruiken we de aanduiding Flevoland. Worden alle polders in de voormalige Zuiderzee bedoeld, dan spreken we over de IJsselmeerpolders. Dat gebied bestaat uit Flevolandse polders en de Wieringermeerpolder (Noord-Holland). Alleen ‘de polders’ is niet duidelijk genoeg.

fluitenkruid
Met tussen-n

FNV
Federatie Nederlandse Vakbeweging. Het is de FNV en niet ‘het FNV’: de FNV en haar bonden. Bij de vakcentrale zijn meerdere bonden aangesloten.

Food&Agribusiness
Het logo van Food&Agribusiness bevat een plusteken en een spatie na Food+Agri business. In tekst schrijven we Food&Agribusiness met &-teken en business vast aan Agri. Dit product is er voor de food- en agrisector. Let op het koppeltekengebruik.

Forum voor Democratie (FvD)
Forum voor Democratie. We korten deze politieke partij af als FvD.

foutieve samentrekking
Zinsdelen worden soms foutief samengetrokken. In de zin ‘Het bedrijf werd wegens milieuoverlast de vergunning afgenomen en kreeg ook geen subsidie meer’ is ‘het bedrijf’ in het eerste deel meewerkend voorwerp en in het tweede deelonderwerp. Dit is niet goed. Belangrijk is erop te letten dat de samengetrokken elementen in beide zinsdelen dezelfde grammaticale functie hebben. Goed is: het bedrijf werd wegens milieuoverlast de vergunning afgenomen en het kreeg ook geen subsidie meer. Beter is de zin in tweeën te knippen: Het bedrijf werd wegens milieuoverlast de vergunning afgenomen. Het kreeg ook geen subsidie meer.
Ook fout is de zin: ‘Hij werd 50 jaar en daarom op een groot feest getrakteerd.’ In deze zin heeft het woord ‘werd’ verschillende grammaticale functies: in het eerste deel zelfstandig werkwoord, in het tweede hulpwerkwoord. Goed is: Hij werd 50 jaar en daarom werd hij op een groot feest getrakteerd.

franc, frank
Franc met een c slaat op de Zwitserse en de voormalige Franse munteenheid. De voormalige Belgische frank is met een k. Alle valuta in onderkast schrijven. Vermeld altijd, eventueel tussen haakjes, hoeveel het bedrag in euro’s is.

freelance
Aan elkaar. Bijvoeglijk naamwoord: freelance journalist (twee woorden).

Friesland of Fryslân
Wat is correct: Friesland of Fryslân? Antwoord: volgens de Taalunie is zowel Friesland als Fryslân correct als aanduiding van de Nederlandse provincie. Fryslân wordt aangeraden als sprake is van de provincie als staatkundige eenheid of van haar instituties, vooral in officiële stukken. In andere gevallen is er een voorkeur voor Friesland. Friesland is de Nederlandse aanduiding van de provincie; Fryslân is de Friese naam. Sinds 1997 is Fryslân de officiële naam. Die naam wordt gebruikt in officiële documenten, op verkeersborden en langs de provinciegrens.
De Provinciale Staten van Fryslân zijn akkoord gegaan met de aanleg van een nieuw windmolenpark.
Fryslân heeft de afgelopen jaren diverse gemeentelijke herindelingen meegemaakt.
Bij algemene verwijzingen naar de provincie, waarbij de staatkundige eenheid niet op de voorgrond staat, wordt in het Nederlands bij voorkeur Friesland gebruikt. Er zijn plannen voor drie nieuwe windmolenparken in Friesland. En: Wij gaan elk jaar naar Friesland op vakantie.
Ook Friese plaatsen hebben soms een Friese en een Nederlandse naam, bijvoorbeeld Grou/Grouw, Aldtsjerk/Oudkerk en Feanwâlden/Veenwouden. In gewone Nederlandse teksten zijn de Nederlandse namen het gebruikelijkst; in officiële stukken worden de Friese namen gebruikt.

frites
We schrijven frites en fritesaardappelen. Niet: friet of frietaardappelen.

fulltime
Aan elkaar: zij werkt fulltime. Synoniem: voltijds. Behandel, in tegenstelling tot wat in Van Dale staat, fulltime in combinaties als een bijvoeglijk naamwoord: fulltime telefonist. Hetzelfde geldt voor parttime. Dus los van het zelfstandig naamwoord.

functieaanduiding
Geef zodra een naam wordt geïntroduceerd een functieaanduiding, zodat de lezer meteen weet wie hij voor zich heeft: hoofdredacteur Hekkert van Future Farming; de Amsterdamse schrijver A.F.Th. van der Heiden.
Geef functies correct weer. Hanteer geen vage begrippen als ‘topman’ of ‘topambtenaar’, maar vermeld dat iemand secretaris-generaal is of lid van de raad van bestuur. Herhaal niet voortdurend de functie. Een keer is voldoende.

fusarium
Fusarium is een veelvoorkomende bodemschimmel.
» Fusarium oxysporum

fusie
In het bedrijfsleven: samensmelting van organisaties of ondernemingen waarbij de afzonderlijke partners hun economische zelfstandigheid verliezen aan de nieuwe onderneming. Als een van de partijen zich moet schikken naar de doelstellingen en plannen van de ander, is sprake van een overname of overneming.